Μια ημισέλινος, όχι σκοτεινή, όχι μαύρη αλλά κόκκινη, κατακόκκινη βαμμένη με αίμα αθώων। Διαβάζεις τα χρονικά και παραλύεις। Σου κόβεται η ανάσα। Σπυ φαίνονται απίστευτα। Και όμως είναι αληθινά και τεκμηριωμένα। Δεν είναι φήμες। Είναι γεγονότα τα οποία έχουν λεπτομερώς καταγραφεί από μάρτυρες που τα είδαν και τα βίωσαν। Επομένως δεν φαίνεται να έχουν άδικο οι παραπάνω ιστορικοί , προσπαθώντας να δικαιολογήσουν τις βαρβαρότητες που διαπράχθηκανκατά την άλωση της Τριπολιτσάς। Και τούτο, γιατί ήταν πολύ πρόσφατες2 οι σφαγές και τα μαρτύρια που είχαν υποστεί οι ελληνικοί πληθυσμοί σε πολλά μέρη της οθωμανικής επικράτειας, όπως στην Πάτρα, στη Σμύρνη, στις Κυδωνίες (Αιβαλί) και κυρίως στην Κωσταντινούπολη। ¨Οταν μαθεύτηκε έκει ότι ξέσπασε επανάσταση στις παραδουνάβιες Ηγεμονίες, οι Τούρκοι από οκτώ χρονών και πάνω, με διαταγή του σουλτάνου, ζώστηκαν τα όπλακαι αλίμονο στον ραγιά που θα συναντούσαν στο δρόμο τους। Τυχερός ήταν, αν γλύτωνε με ένα γενναίο ξυλοφόρτωμα। Το συνηθέστερο ήταν να αποκεφαλισθεί επί τόπου। Αφιονισμένοι Τούρκοι έμπαιναν στα σπίτια, άρπαζαν ότι ήθελαν, βασάνιζαν και βίαζαν τους ενοίκους, έκοβαν μύτες και αφτια και τους γκρέμιζαν κατόπιν από τα παράθυρα। Τους έδεναν με σχοινιά και τους τραβούσαν σαν γαιδούρια στους δρόμους। Έδεναν τα πόδια και τα χέρια του και τα τραβούσαν από όλες τις μεριές τα σχοινιά, ώσπου να διαμελισθούν। Έκοβαν τα κεφάλια τους, τα κάρφωνανστις αιχμές των σπαθιών τους και τα τριγύριζαν στα καλντερίμια ως τρόπαια ηρωισμού। Πύρωναν στηφωτιάτην άκρη των σπαθιών τους και τα έμπηγαν στα γυμνά κορμιά। Περνούσαν πυρακτωμένα σύρματα στη μύτη, έκαιγαν τα βλέφαρα των θυμάτων με καυτά σίδερα। Τους έψηναν στα κάρβουνα σιγά-σιγά, πρώτα τα χέρια, μετά τα πόδια και ύστερα ολόκληρο το κορμί , μέχρι να ξεψυχήσουν। Άδειαζαν μέσα στο στόμα τους αναμμένα κάρβουνα και τους ξερίζωναν τη γλώσσα। Τους σταύρωναν πάνω στα δέντρα । Τους έκοβαν με πριόνι τα πόδια και τα χέρια। Το αίμα έτρεχε ποτάμι । Οι Έλληνες και οι Αρμένιοι κάτοικοι εξαφανίστηκαν। Τα μαγαζιά τους λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν। Ήταν δε τόσο μεγάλη η καταστροφή των χριστιανικών περιουσιών , που δημιουργήθηκε πραγματική οικονομική κρίση । Οι Τούρκοι έμποροι , οι οποίοι στο μεγαλύτερο μέρος τους , εμπορεύονται τους ραγιάδες , διαμαρτυρήθηκαν στον κεχαγιάμπεη για την κατάσταση αυτή , που τους κατέστεψε οικονομικά και απειλούσαν και να κλείσουν και αυτοί τα μαγαζιά τους, αν δεν ληφθούν μέτρα। Τότε αποφασίστηκε να αφοπλισθούν όλοι οι Τούρκοι απο 18 χρονών και κάτω। Αυτά τα τουπκόπουλα είχαν καταντήσει επικίνδυνα και για τους ίδιους τους Τούρκους। Είχαν συστήσει συμμορίες και κυκλοφορούσαν μπουλούκια-μπουλούκια κατατρομάζοντας τους πάντες। Πυροβολούσαν με τις πιστόλες τους εδώ και εκεί , αδιαφορώντας ποιόν θα πάρει το βόλι । Έμπαιναν στα δημόσια λουτρά και βίαζαν Τουρκάλες। Μετά τα μαγαζιά και τα σπίτια, σειρά είχαν οι εκκλησίες। Λεηλατήθηκαν , βεβηλώθηκαν । Δεν έμεινε λίθος επι λίθου। Γκρέμιζαν τις σκεπές , έριχναν τους τοίχους , έσπαγαν τις εικόνες , τα στασίδια , τα αναλόγια , έσκιζαν τα άμφια και τα βιβλία । Και όταν έφθασε η είδηση ότι επαναστάτησε η Πελοπόννησος, τα πράγματα έγιναν χειρότερα । Πρώτο αποκεφαλίστηκε ο Δραγουμάνος της Πύλης Κωνσταντίνος Μουρούζης και ακολούθησε ο απαγχονισμός του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε'। Από την Πάτρα έφτασαν 2.500 ζευγάρια αφτιά , περασμένα σε σπάγγους και τα κρέμασαν στην εξώπορτα του σεραγιού । Πιο πέρα έβλεπες κομμένες και κρεμασμένς μύτες , αλλού ένα κομμάτι απο το πρόσωπο ή το μέτωπο , αλλού ένα πιγούνι με τη γενειάδα του ή ό,τι άλλο αποτρόπαιο μπορεί να φανταστεί κανείς । Κανονικό σφαγείο । Και το αίμα έτρεχε ποτάμι στα ρυπαρά στενοσόκακα και το έγλυφαν τα αδέσποτα σκυλιά.ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΔΗΜΟΣΘ। ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
