ΕΧΩ ΧΡΕΗ ΚΑΙ ΚΙΝΔΥΝΕΥΕΙ Η ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΜΟΥ, ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΩ ΤΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΜΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΑ ΧΑΣΩ;

Γράφει η Άννα Κορσάνου

(Δικηγόρος)

Βραχνάς για τους οφειλέτες είναι ο επαπειλούμενος κίνδυνος να χάσουν την ακίνητη περιουσία τους, είτε πρόκειται για ένα μόνο ακίνητο είτε για περισσότερα, στην περίπτωση που ο πιστωτής επισπεύσει αναγκαστική εκτέλεση, προς το σκοπό της είσπραξης της οφειλής προς αυτόν. Μέσα στην κατάσταση μεγάλης πίεσης που δημιουργείται στους οφειλέτες, οι τελευταίοι προσπαθούν να βρουν λύσεις για

να προστατέψουν την περιουσία τους , ειδικότερα κατά το τελευταίο διάστημα, όπου η απελευθέρωση των πλειστηριασμών έχει δημιουργήσει ακόμα ασφυκτικότερες συνθήκες.

Ως επί τω πλείστον, οι οφειλές των φυσικών προσώπων είναι είτε προς το Δημόσιο, συνεπεία φόρου ή προστίμου που τους έχει επιβληθεί, είτε προς τραπεζικά ιδρύματα. Και στις δύο περιπτώσεις, εάν ο οφειλέτης δεν καταβάλει τις υποχρεώσεις του, οι πιστωτές, δηλαδή το Δημόσιο ή οι Τράπεζες, μπορούν να προβούν σε εκτέλεση στην περιουσία του οφειλέτη, εάν αυτός δεν προστατεύεται είτε με τις ευεργετικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη είτε δυνάμει ρύθμισης την οποία να τηρεί με συνέπεια.

Σε ό,τι αφορά τις οφειλές προς το Δημόσιο, η διαδικασία είσπραξής τους διαμορφώνεται και περιγράφεται στον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ) και στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Στο άρθρο 49 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ν. 4174/2013), υπάρχει πρόβλεψη για την περίπτωση που κάποιος οφειλέτης, προκειμένου να μην κατασχεθεί και οδηγηθεί σε πλειστηριασμό η ακίνητη περιουσία του, την μεταβιβάζει σε κάποιον τρίτο (συνήθως σε κάποιο συγγενικό πρόσωπο). Εάν, λοιπόν, υπάρχουν πληροφορίες ότι ο φορολογούμενος θα προβεί σε μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να λαμβάνει μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης ακόμα και πριν τη νόμιμη ημερομηνία καταβολής της οφειλής ή την κοινοποίηση της ατομικής ειδοποίησης ή την παρέλευση της 30ήμερης προθεσμίας που προβλέπεται για την καταβολή της οφειλής. Υπάρχει, επίσης, η δυνατότητα, εάν συντρέχουν τα παραπάνω, να εγγραφεί και υποθήκη στην περιουσία του φορολογούμενου.

Στην περίπτωση δε που ο φορολογούμενος όντως μεταβιβάσει περιουσιακά στοιχεία, η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να προβαίνει στην άσκηση αγωγής διάρρηξης (ΑΚ 939 επ.) για να διασφαλιστούν τα δικαιώματα του Δημοσίου.  Με την αγωγή διάρρηξης, ο δανειστής μπορεί να επιτύχει την «ακύρωση» της μεταβίβασης, εφόσον η υπόλοιπη περιουσία του οφειλέτη δεν επαρκεί για την ικανοποίησή του. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει διάρρηξη της μεταβίβασης είναι ο τρίτος προς τον οποίο έγινε η μεταβίβαση να γνώριζε ότι η μεταβίβαση γίνεται με σκοπό να καταδολιευτούν οι δανειστές του μεταβιβάζοντος, γεγονός το οποίο τεκμαίρεται εάν ο τρίτος είναι σύζυγος ή συγγενής του οφειλέτη.

Το ζήτημα της μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων από πλευράς του οφειλέτη προκειμένου να αποφύγει την ικανοποίηση των πιστωτών του με τον πλειστηριασμό, έχει κρίσιμη σημασία και για το νόμο Κατσέλη. Συγκεκριμένα, προκειμένου ένας δανειολήπτης να μη θεωρηθεί ότι έχει δόλο προσφεύγοντας στο νόμο Κατσέλη, είναι να μην έχει κάνει καμία μεταβίβαση περιουσίας την τελευταία τριετία πριν την κατάθεση της αίτησής του στο Ειρηνοδικείο. Υπογράφει δε σχετική υπεύθυνη δήλωση για να βεβαιώσει την απουσία μεταβιβάσεων την τελευταία τριετία. Σε περίπτωση δε που πραγματοποιηθεί μεταβίβαση περιουσιακού στοιχείου, ο δανειολήπτης θα πρέπει να καταβάλει ολόκληρο το ποσό στα τραπεζικά ιδρύματα στα οποία έχει οφειλές, διαφορετικά κινδυνεύει επίσης να θεωρηθεί δόλιος και να απορριφθεί η αίτησή του.

Καθίσταται, επομένως, σαφές ότι χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή προκειμένου να προστατευθεί η ακίνητη περιουσία ενός οφειλέτη, καθώς ακόμα και αν τη μεταβιβάσει δεν μπορεί να εξασφαλίσει την προστασία της με αποτελεσματικό τρόπο.

ΠΗΓΗ