ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΤΗΣ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗΣ «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» ΤΙΜΗΣΕ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΗΡΩΕΣ

Του Στέφανου Μίλεση

Το 1810 όταν η ελληνική επανάσταση δεν είχε ακόμα ξεσπάσει, φτάνει στους υπόδουλους Έλληνες που καρτερικά ανέμεναν το σύνθημα για την εθνική μας έγερση, ένα χαρμόσυνο άγγελμα ενός μακρινού λαού, που είχε επαναστατήσει κατά του δικού του
δυνάστη. Ήταν ο λαός της Αργεντινής.

Δεν μπορούσε η είδηση αυτή να ξεσηκώσει χαρά σε έναν λαό που γνώριζε καλύτερα από όλους τους υπόλοιπους, τη μακροχρόνια σκλαβιά και τυραννία. Δύο Έλληνες που έχοντας βαθιά μέσα τους την φλόγα της ελευθερίας, κίνησαν παρά την απόσταση να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον αγώνα της ανεξαρτησίας της Αργεντινής από την Ισπανία. Πρόκειται για δύο νησιώτες το Νικόλαο Γεωργίου από την Ύδρα και τον Σαμουήλ Σπύρου από τη Μυτιλήνη (αναφέρεται και ως Σταμάτιος Σπύρου).

Ο Νικόλαος Γεωργίου, αφήνει τη μικρή Ύδρα και φτάνει στην Αργεντινή το 1811, ένα ακριβώς έτος μετά το άκουσμα της επανάστασης. Ο Γεωργίου ως Υδραίος γνωρίζει τα πάντα γύρω από υγρό στοιχείο. Κατατάσσεται αμέσως στο επαναστατικό ναυτικό της Αργεντινής με το βαθμό του Κελευστή. Δεν αργεί όμως να επιδείξει τις γνώσεις του γύρω από τα πλοία και τη θάλασσα και γρήγορα προβιβάζεται απευθείας σε Ανθυποπλοίαρχο. Αμέσως τίθεται υπό τις διαταγές του αρχηγού του Αργεντινού επαναστατικού στόλου του Ναυάρχου Μπράουν και λαμβάνει μέρος στη ναυμαχία για την κατάληψη του νησιού της Martin Carcia.

Εξαπολύει κυνηγητό με σκοπό την αναζήτηση του ανθρώπου που είναι για τους Ισπανούς το κλειδί για τη κατάπνιξη της επανάστασης, του Ισπανού Ρομαρότο, ο οποίος ηγείται μεγάλου ισπανικού στόλου.

Ο Γεωργίου τον βρίσκει εντός του ποταμού Urugucy. Συνεπεία αυτής της αποκάλυψης της θέσης των Ισπανών είναι η μεγάλη ναυμαχία της Arroyo de la China (28 Μαρτίου 1814). Ο Γεωργίου αγωνίσθηκε με αυτοθυσία παρότι ήταν Κυβερνήτης σε ένα μικρό βοηθητικό σκάφος το «Trinidad». Πάνω στους ελιγμούς της μάχης το μικρό σκάφος του «κάθεται» σε αβαθή. Στο μεταξύ ο στόλος των Αργεντινών παθαίνει μεγάλες καταστροφές. Ο Γεωργίου με τη βοήθεια του Ναύκληρου Rosales (Ροζάλες) και των 25 ανδρών του σκάφους του καταφέρνουν μέσα στη φωτιά της μάχης να το επαναφέρουν σε θέση μάχης. Ο Αργεντίνικος στόλος έχει καταστραφεί σχεδόν ολοκληρωτικά.

Τότε ανάμεσα στους αμέτρητους κανονιοβολισμούς της ναυμαχίας, εμφανίζεται σαν ηρωική μορφή ο δεύτερος Έλληνας της ιστορίας μας. Ο Σαμιώτης επίσης Καπετάνιος Σαμουήλ Σπύρου, που δείχνει πως οι Έλληνες ξέρουν να μάχονται, ξέρουν όμως και να πεθαίνουν. Αντί να παραδοθεί στον υπέρτερο εχθρό μετατρέπει το πλοίο του σε πυρπολικό το οποίο ανατινάζει, πέφτοντας με ορμή πάνω στην καρδιά του ισπανικού στόλου, βρίσκοντας μεν ηρωικό θάνατο, παίρνοντας δε μαζί του πολλούς από τους εχθρούς. Ο Σπύρου αν και έζησε ελάχιστα (περίπου 3 χρόνια) στην Αργεντινή, έδωσε τη ζωή του για την ανεξαρτησία της. Οκτώ ημέρες πριν το θάνατό του, είχε παντρευτεί!

Ο Γεωργίου που διασώθηκε από τον ποταμό Urugucy έλαβε μέρος σε 8 ναυμαχίες το 1826, σε 10 το 1827 και σε 3 το 1828, έτος που τελείωσε η επανάσταση με την οποία η Αργεντινή κέρδισε την ανεξαρτησία της. Αποσύρθηκε από την ενεργό υπηρεσία και πέθανε στις 24 Αυγούστου του 1866. Έκτοτε η Αργεντινή ουδέποτε λησμόνησε τους δύο αυτούς ηρωικούς Έλληνες. Τα ονόματά τους έγιναν θρύλος και προσαρμόσθηκαν στη ντόπια γλώσσα. Ο Γεωργίου έγινε Χόρχε (Γιώργος στα ισπανικά) και το Νικόλαος έγινε Νικόλα. Έτσι σήμερα αναγνωρίζεται ως Νικόλα Χόρχε. Στη πρωτεύουσά της το Μπουένος Άιρες ανεγέρθηκε από μάρμαρο φερμένο από την Ελλάδα (πεντελικό μάρμαρο), μνημείο προς τιμή τους. Συγχρόνως το ναυτικό της Αργεντινής το 1937 έδωσε τα ονόματα των Γεωργίου και Σπύρου σε δύο μονάδες του στόλου της. Παράλληλα την ίδια χρονιά, το 1937, ένα εκπαιδευτικό ιστιοφόρο το «Πρόεδρος Σαρμιέντο» είχε καταπλεύσει στην Ελλάδα, κάνοντας μια στάση στον Πειραιά, πριν τον τελικό τους προορισμό που ήταν η Ύδρα. Έφερναν μαζί τους μια χάλκινη αναμνηστική πλάκα στην οποία εικονίζονται δύο γυναίκες, η Αργεντινή και η Ελλάδα, να στεφανώνουν το Υδραίο ήρωα Γεωργίου. Σε εκείνη την άφιξη των δύο πολεμικών της Αργεντινής στον Πειραιά, είχαν ριφθεί κατά την παράδοση 21 κανονιοβολισμοί τιμής ένεκεν από τα παράκτια πυροβόλα της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων.

Η παράδοση αυτή συνεχίστηκε και μεταπολεμικά. Τελευταία επίσκεψη πλοίου από την Αργεντινή ήταν πριν από 20 περίπου χρόνια το 1997. Φέτος που συμπληρώνονται 200 χρόνια από την ανεξαρτησία της Αργεντινής η φρεγάτα «Libertad» (Ελευθερία) μεταφέρει το μήνυμα ειρήνης και φιλίας στο πλαίσιο αυτού του εορτασμού. Κατέπλευσε στον Πειραιά στις 3 Σεπτεμβρίου, ενώ στη συνέχεια κατέπλευσε στην Ύδρα με σκοπό να τιμήσει τους δύο Έλληνες ναυτικούς που πολέμησαν για την ανεξαρτησία της Αργεντινής τους Samuel Spiro και Nicolas Jorge (Kolmaniatis).
ΠΗΓΗ