ΜΑΝΤΩ ΜΑΥΡΟΓΕΝΟΥΣ

Μαγδαληνή Μαυρογένους, η γνωστή μας από τα σχολικά χρόνια Μαντώ।Κόρη του πλούσιου μεγαλέμπορου της Τεργέστης Νικολάου Μαυρογένους, φαναριώτικης καταγωγής.
Μεγάλωσε στην Τεργέστη όπου την οδήγησε ο πατέρας της, σπαθάριος του Μαυρογένους, ύστερα από τον αποκεφαλισμό του οσποδάρου από τον σουλτάνο Σελίμ, και
μορφώθηκε με επιμέλεια। Μιλούσε γαλλικά και ιταλικά। Είναι προικισμένη με έναν γλυκύτατο χαρακτήρα। Αλλά όταν μιλάει για την ελευθερία της πατρίδας της, φλογίζεται, η συζήτηση ζωντανεύει και τα λόγια της κυλάνε με μία φυσική ευγλωτία που σου κρατούν την ανάσα।
Μόλις ξέσπασε η Επανάσταση, κατέβηκε στην Ελλάδα, εγκαταστάθηκε στην Μύκονο, τόπο καταγωγής της μητέρας της, συγκρότησε στόλο με δικά της έξοδα και άρχισε ναυτικές επιδρομές σε βάρος των Τούρκων και των πειρατών। Στην συνέχεια σχημάτισε δικό της στρατιωτικό σώμα, από 800 άνδρες και ντυμένη ανδρικά έλαβε μέρος σε πολλές μάχες। Για την δράση της αυτή, της απενεμήθη ο βαθμός του αντιστρατήγου.
Λεπτή, ψηλή, όχι τόσο όμορφη, ηλικίας μεταξύ 25 και 35 ετών। Λέγεται ότι διατηρούσε ερωτική σχέση με τον Δημήτριο Υψηλάντη, ο οποίος της είχε υποσχεθεί γάμο, αλλά άρχισαν να παίρνουν και να δίνουν τα κουτσομπολιά, ότι στο Ναύπλιο, όπου είχε εγκατασταθεί, τα έφτιαξε με το Άγγλο Edward Blaquiere, τον Βλακέρο, όπως τον αποκαλούσαν οι Έλληνες , που έφερε την πρώτη δόση του δανείου στην Ελλάδα και σαν το έμαθε, τελευταίος, όπως ήταν φυσικό, ο Υψηλάντης: επικράθη πάρα πολύ και απεφάσισε να πάρη τον λόγον του οπίσω, όπου είχε δώσει προς αυτήν πριν ανακαλύψει τας μετά του κυρίου Βλακέρου σχέσεις της। Αλήθεια, ψέματα, κουτσομπολιά ή πραγματικότητα δεν θα το μάθουμε ποτέ। Ίσως και να παρεξηγήθηκε η στάση της και η συμπεριφορά της, να κάνει την εποχή εκείνη παρέα με έναν Άγγλο ευγενή, δεδομένου ότι και ευρωπαική παιδεία διέθετε και πολλές ξένες γλώσσες γνώριζε και ήταν φυσικό να δημιούργησε κάποια κοινωνική σχέση। Τώρα, αν αυτή η σχέση εξελίχθηκε σε ερωτική, κανείς δεν το ξέρει σίγουρα। Πάντως τα αυστηρά ήθη της επαναστατικής περιόδου, δεν επέτρεπαν κανενός είδους ελευθεριότητα στη γυναίκα। Τα ελληνικά ήθη δεν απείχαν και πολύ από τα τουρκικά, που ήθελαν τη γυναίκα κλεισμένη στο σπίτι। Είναι αλήθεια, ότι τη φήμη αυτή μεταφέρει ο ιστορικός Τρικούπης, στον γαμπρό του Μαυροκορδάτο। Είναι επίσης γεγονός ότι από τότε άρχισε ο διωγμός της। Πρώτα βάζουν φωτιά στο σπίτι της στο Ναύπλιο και μετέπειτα συλλαμβάνεται με διαταγή του Κωλέττη και στέλνεται στη Μύκονο, για να καταλήξει στην Πάρο και να πεθάνει θεόφτωχη। Υπάρχουν αναφορές της προς το Βουλευτικό, με τις οποίες ζητάει από την κυβέρνηση οικονομική βοήθεια για να ζήσει। Η Κυβέρνηση εγκρίνει την παροχή βοηθήματος προς την Μαντώ: διά λόγον ευχαριστήσεως δια τας προς την Πατρίδαν και το Έθνος εκδουλεύσεις της κυρίας Μαντούς Μαυρογένη।
Μεταγενέστερες όμως αιτήσεις της: να λάβη πρόνοιαν η Διοίκησις να εξοικονομήση και αυτήν δυστυχούσαν ήδη, δυστυχώς απερρίφθησαν μετά πολλών βαίων। Οι απορριπτικές αυτές αποφάσεις της κυβέρνησης του κ। Κωλέττη και λοιπών, είναι οι δάφνες που εδικαιούτο, που η πατρίδα της όφειλε και τώρα της αρνιόταν, για την συμμετοχή της στον Αγώνα। Αρνήθηκαν τη βοήθεια σε ποιά; Στην ηρωίδα, στην πάμπλουτη Ελληνίδα, που την κατάντησαν ζητιάνα, να παρακαλάει για ένα κομμάτι ψωμί, στη γυναίκα που διέθεσε όλη την τεράστια περιουσία της για την ελευθερία της Ελλάδας, αγοράζοντας και εξοπλίζοντας δέκα πολεμικά πλοία και σχηματίζοντας στρατιωτικό σώμα, από 16 λόχους, πολεμώντας με τους άνδρες, σαν άνδρας।
Φαρμακωμένη, πικραμένη, ζώντας από την ελεημοσύνη των συγγενών της, τη βρήκε ο θάνατος στην Πάρο,όπου και την έθαψαν στον περίβολο της εκκλησίας της Εκατονταπυλιανής.
Ο Blaquiere Edward στα απομνημονεύματά του γράφει: Αυτή η ενδιαφέρουσα γυναίκα, αφού ξόδεψε το σύνολο της περιουσίας της στην ελληνική υπόθεση, απόμεινε μονάχα με τον πατριωτισμό και την αγάπη προς την πατρίδα, που, όπως πιστεύω, και πεντακάθαρος είναι και αφιλοκερδής।Μου έκανε εντύπωδη κατά τις συνομιλίες μας η σοβαρότητα των αισθημάτων της, καθώς και η φιλοδοξία της να δει τους Έλληνες ενωμένους.