Αιμίλιος Νεγκής: Γιατί απέτυχε το ΕΣΥ με τα γενόσημα

Στα ψιλά πέρασε το ρεπορτάζ, που δημοσίευσε πριν από λίγες ημέρες η εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΑ, αποκαλύπτοντας την παταγώδη αποτυχία του ΕΣΥ στη χρήση των γενοσήμων φαρμάκων. Πώς όμως να αυξηθεί η χρήση τους, όταν στο υπουργείο Υγείας είχαν ως προτεραιότητα τη διαθεσιμότητα του προσωπικού και τον ΕΟΠΥΥ; Και όταν επί μήνες οι
διοικητές των νοσοκομείων τα είχαν φορτώσει στον κόκκορα, γνωρίζοντας ότι θα αντικατασταθούν;

Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι κατά μέσο όρο στο ΕΣΥ τα γενόσημα αντιπροσωπεύουν μόνο το 27%, ενώ ο στόχος του Μνημονίου είναι 60%.Τα ποσοστά αυτά αφορούν στην κατανάλωση φαρμάκων σε όγκο, δηλαδή, σε ποσότητες και όχι φυσικά σε αξίες-δαπάνες.

Μάλιστα, υπάρχουν νοσοκομεία στα οποία σε σχέση με το 2012, αυξήθηκε το ποσοστό χρήσης των γενοσήμων! Το πιο χτυπητό παράδειγμα είναι το νοσοκομείο της Ρόδου, στο οποίο πέρσι αυξήθηκε η χρήση των πρωτοτύπων φαρμάκων κατά 70%!

Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τόσο το 2012 όσο και το 2013 δεν κυκλοφόρησε ούτε ένα νέο πρωτότυπο φάρμακο στην ελληνική αγορά – με εξαίρεση το φάρμακο Gilenya, που αφορά την αντιμετώπιση της πολλαπλής σκλήρυνσης. Δηλαδή, η αποτυχία του ΕΣΥ είναι αδικαιολόγητη…

Δεν είναι δυνατόν όλα τα φάρμακα στα νοσοκομεία να είναι γενόσημα. Μόλις το ένα τρίτο των δαπανών των νοσοκομείων για φάρμακα (περίπου 200 εκατ. ευρώ) αφορούν ουσίες για τις οποίες υπάρχουν γενόσημα. Και αυτό διότι η μερίδα του λέοντος των δαπανών αφορούν πανάκριβα φάρμακα, που αφορούν κυρίως τη θεραπεία του καρκίνου ή εξίσου ακριβά βιολογικά φάρμακα.

Με άλλα λόγια, τα όρια αύξησης χρήσης των γενοσήμων στα μεγάλα νοσοκομεία είναι πεπερασμένα, αφού δέχονται τα πιο βαριά περιστατικά, τα οποία για να αντιμετωπιστούν απαιτούν τη χρήση φαρμακευτικών ουσιών, για τις οποίες δεν υπάρχουν γενόσημα φάρμακα. Αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια χρήσης των γενοσήμων στα ελληνικά νοσοκομεία, αφού σε άλλες χώρες και δη πλουσιότερες της Ελλάδας, τα αντίστοιχο μέσο ποσοστό σε όγκο αγγίζει το 70%!

Είναι σαφές ότι πρόκειται για φιάσκο, που αγγίζει την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, τις διοικήσεις των νοσοκομείων και τις επιστημονικές επιτροπές τους. Ξεχωριστή αναφορά θα κάνω για την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας, που ενώ συμπληρώσαμε 5 χρόνια από την ίδρυσή της απέτυχε παταγωδώς στη διενέργεια διαγωνισμών στα νοσοκομεία.

Επί Ανδρέα Λοβέρδου έγιναν πιλοτικοί ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί, με εντυπωσιακά χαμηλές τιμές (έως και 90% εκπτώσεις), αλλά προέκυψαν νομικά προβλήματα και τελικά για μία ακόμη φορά στην πράξη κάναμε μία τρύπα στο νερό…

Η ουσία είναι ότι δεν έχουμε συγκεκριμένη πολιτική με κίνητρα και αντικίνητρα για την υιοθέτηση των γενοσήμων στα ελληνικά νοσοκομεία. Με ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα και ενδιάμεσα βήματα. Και φυσικά, κάποιον που να γνωρίζει το θέμα να ελέγχει, αν αυτό εφαρμόζεται…

Διότι δεν μπορώ να χαρακτηρίσω πολιτική τις εγκυκλίους, που ως φιρμάνια, αποστέλλονται από το υπουργείο Υγείας στις διοικήσεις των ΥΠΕ και των νοσοκομείων. Εγκύκλιοι οι οποίοι φτιάχνονται από ανθρώπους που δεν έχουν ιδέα για τη χορήγηση φαρμάκων στα νοσοκομεία.

Πώς όμως να αυξηθεί η χρήση των γενοσήμων στα νοσοκομεία, όταν οι διοικητές τους ήταν υπ” ατμών επί μήνες από τον Άδωνι Γεωργιάδη; Όταν στα περισσότερα νοσοκομεία, υπάρχουν τραγικές ελλείψεις προσωπικού στα φαρμακεία των νοσοκομείων; Και σαν να μην έφτανε αυτό, υπήρξαν απανωτές παλινωδίες με τη χορήγηση των φαρμάκων υψηλού κόστους από τα νοσοκομειακά φαρμακεία…

Επειδή όμως δεν μπορώ να πιστέψω ότι πρόκειται μόνο για ανικανότητα και προχειρότητα, εκ του αποτελέσματος κρίνω ότι υπάρχουν κάποιοι εντός και εκτός των νοσοκομείων που δεν επιθυμούν να αυξηθεί η χρήση των γενοσήμων προς όφελος προφανώς των ξένων φαρμακοβιομηχανιών, που εισάγουν τα πρωτότυπα στη χώρα.

Στον αντίποδα, στα μεγάλα ιδιωτικά νοσοκομεία το ποσοστό χρήσης των γενοσήμων φθάνει ή και ξεπερνά το 50%. Πρόσφατα, συγγενικό μου πρόσωπο έκανε χημειοθεραπεία σε μεγάλο ιδιωτικό κέντρο των νοτίων προαστίων της Αττικής και οι γιατροί του χορήγησαν γενόσημο φάρμακο.

Υψηλόβαθμό στέλεχος ιδιωτικού κέντρου των βορείων προαστίων μου εκμυστηρεύτηκε ότι χρειάστηκε επίπονη προσπάθεια 1,5 έτους και εφαρμογή πρωτοκόλλων σε ορισμένες δαπανηρές νόσους για να αλλάξουν συνταγογραφική συμπεριφορά οι γιατροί του κέντρου. Το ποσοστό χρήσης των γενοσήμων ξεκίνησε από το 10% και σήμερα φθάνει στο 55%!

Κλείνοντας, θα σημειώσω ότι επί Ανδρέα Λοβέρδου, είχαν ανακοινωθεί με τυμπανοκρουσίες τα λεγόμενα θεραπευτικά πρωτόκολλα για τα ογκολογικά περιστατικά. Αλήθεια, τι απέγιναν; Εφαρμόζονται στα νοσοκομεία ή όχι; Απέδωσαν ή όχι; Αναμένουμε απαντήσεις και θα επανέλθουμε…